5 horas semanais

A introdución da LOMCE nos cursos impares provocou, entre outras cousas, que teñamos en 1º de ESO clase de Matemáticas todos os días da semana. Deixando á marxe que se de min dependese non engadiría unha hora ás catro que xa tiñamos, senón que recolocaría os contidos de 1º e 2º para non repetir unidades enteiras, neste contexto pensei que podía facer coa hora extra. Descartando dedicala a facer cálculos máis longos, aplicar algoritmos máis enleados ou chantar máis decimais(en fin), a alternativa obvia para min foi utilizar a hora para resolver problemas. Isto non quere dicir que non vaiamos traballar problemas as outras catro horas, simplemente significa que esa hora vai ter ese uso exclusivo. Ademais teño pensado que ataquemos problemas máis inusuais, diferentes dos típicos "enunciados con moitas palabras" que enchen os libros de texto; nisto inclúo problemas con máis dunha solución, problemas abertos, e desde logo, problemas para os que non proporcione eu con anterioridade a ferramenta axeitada. Por último pretendo que a resolución sexa cooperativa sempre que a esencia dos propios problemas non o impida.

A primeira dúbida xa a tiven cando argallaba a primeira hora de problemas: tendo en conta que practicamente non empezáramos o curso, que tarefa podía ocupar esa clase?

Por sorte sigo unha manchea de blogues de profesores no feedly (tristemente a maioría anglosaxóns) que amablemente comparten moitas das actividades que levan ás súas aulas. Non só sigo profesores de high school, o equivalente ao noso rango de 3º de ESO ata 2º de Bacharelato, senón tamén de middle school, i.e., 6º de EP e 1º e 2º de ESO. A fin de contas son os dous cursos que máis veces teño traballado nos 12 anos que levo propagando o mal desde o meu posto. Entre estes blogues de middle school, un dos que comparten actividades elementais pero moi interesantes é Finding Ways, o blogue da profesora californiana Fawn Nguyen. E de aló tirei a idea para a actividade do 1º día.

Como o único do que faláramos era a notación decimal posicional, e os exercicios típicos son ben mecánicos, propuxen o seguinte aos alumnos:

1. Coas cifras 2, 5 , 7 e 3 construímos números de catro cifras.
1. Cal é o maior número que podes construír?
2. E o menor?

Nota: é claro que isto é quecemento para que os alumnos collan seguridade. Perversamente tamén funciona como efecto áncora para o que vén despois

2. Coas cifras 5, 3, 8 e 6 construímos dous números de dúas cifras.
1. Como haberá que colocar as cifras para que a suma dos dous números sexa a maior posible?
_ _ + _ _ =
2. E para que sexa a menor posible?
3. Como haberá que colocalas para que a resta dos dous números sexa máxima?
_ _-_ _ =
4. E para que sexa mínima?
5. Como haberá que colocalas para que o produto dos dous números sexa máximo?
_ _ · _ _ =
6. E para que o produto sexa mínimo?

Finalmente, como bonus, engadín o problema orixinal de Finding Ways:


3. Coas cifras 8, 4, 5, 7 e 2 forma dous números, un de tres cifras e o outro de dúas cifras. Como haberá que colocalas para que o produto sexa máximo?



   

Recoméndovos que pensedes do 2)d) en diante, sobre todo o bonus, que algunha sorpresa aínda podedes levar... E despois quizais dea lugar a pensar se nisto hai unha regularidade (como colocar números a>b>c>d>e...) ou a colocación depende das cifras concretas que un utilice.