23.12.13

Anumerismo nas "élites"

"Cada aparato kindle, o e-book, o de libro electrónico existente en Francia, compra una media de 4,6 libros al año. En Italia, país con fama de no muy honrado, son 4,4 los que adquiere legalmente cada usuario. En España, el porcentaje es de 0,6"
Tirado de Las Bandas de la Banda Ancha, escrito por Javier Marías en El País Semanal


O artigo de Javier Marías continúa coa habitual diatriba contra as novas tecnoloxías desde a perspectiva do copyright e os dereitos de autor, onde confunde, como é usual, os dereitos de autor cos dereitos ao lucro, a copia física coa copia privada, e a ferramenta co seu uso. Pero non quero falar hoxe dese tema(nunca me resultou interesante) senón que quero salientar a barbaridade que hai nese breve parágrafo. Se non a vistes, pensando que ía centrarme nos dereitos de autor, lédeo agora buscando desde o punto de vista matemático.



En efecto: porcentaje. Aínda que o culto lector xa o sabe, sinto a necesidade de lembrar sucintamente que é unha porcentaxe:

Como todo o mundo sabe, o sistema numérico que utilizamos acotío é posicional e baseado no número 10. Isto provoca que as contas nas que intervén o número 10 e as súas potencias sexan especialmente sinxelas (e tamén nas que aparecen o 2 e o 5). E tamén que as fraccións $\small{\frac{a}{b}}$ teñen varios significados, todos eles interrelacionados:

  • En primeiro lugar unha fracción $\small{\frac{a}{b}}$ indica que partimos certa cousa (chamada unidade) en b cachos iguais e tomamos a deses cachos.
Moi orixinal

  • Por outra banda a fracción $\small{\frac{a}{b}}$ indica unha razón, é dicir, unha relación entre magnitudes; por exemplo, se facemos 200 quilómetros en 4 horas, a fracción $\small{\frac{200}{4}}$ significa...(déixase como exercicio para o lector)

  • Por último $\small{\frac{a}{b}}$ é un número (racional, para máis inri), e como tal ten unha representación na recta real (e ademais, sinxela de atopar grazas a Thales)


Un terzo, dous terzos...


Se unimos á utilidade obvia das fraccións o feito de que o noso sistema fai máis sinxelo traballar con potencias de dez, veremos que as fraccións con denominador 10, 100, ...teñen que ser axeitadas.
Pois chegamos por fin: as fraccións con denominador 100 chámanse porcentaxes, e a súa notación é universal:
$$\frac{25}{100}=25\%$$


Entón... que significa no parágrafo do comezo "el porcentaje es de 0,6" Que porcentaxe? Onde hai unha ratio con denominador (ou consecuente) 100? Por que isto cheira a que calquera dato relativo, calquera ratio... podería ser chamada "porcentaje" polo autor, reputado escritor por outra parte?

Sei que manteño unha opinión que non está moi de moda, pero eu estou de acordo co artigo The Two Cultures de C.P. Snow. E tendo en conta o affair Sokal, a miña (polémica) aposta é que, mentres os da outra beira da cultura non fagan un esforzo, esta división vai permanecer.


2 comentarios:

  1. Javier Marías: o Nobel, máis lonxe :'(

    ResponderEliminar
  2. Mira o que dixo Churchill nas memorias...
    "I had a feeling once about Mathematics – that I saw it all. Depth beyond depth was revealed to me – the Byss and Abyss. But it was after dinner and I let it go."

    ResponderEliminar